درنجوش| یکی از خوشمزه ترین غذاهای محلی شهرستان ابرکوه

درنجوش یکی از غذاهای محلی شهرستان ابرکوه از توابع استان یزد می‌باشد. این غذای خوشمزه و بومی در منو اقامتگاه‌های سنتی ابرکوع دیده می‌شود. حال شاید برایتان این سوال پیش آید که طرز تهیة درنجوش چگونه است؟ یا فواید و خواص این خوراک محلی چیست؟

تیم گردشگری خوراک یزد قصد دارد تا در این مقاله علاوه بر طرز تهیة غذای محلی درنجوش شمارا با تاریخچه، خاصیت و طبع این غذای سنتی نیز آشنا سازد.

هر منطقه بسته به نوع اقلیم و شرایط معیشتی حاکم بر ناحیة خود دارای یکسری محصولات زراعی شاخص بوده که به عنوان مولفه‌های خوراک آن منطقه مورد استفاده قرار می‌گیرند.

از میان این محصولات زراعی محبوب در این منطقه می‌توان به بادمجان ابرکوه اشاره کرد که مادة اصلی غذای محلی درنجوش نیز به حساب می آید.

تاریخچه درنجوش:

سال‌های بسیاری بود که بر خلاف روزهای پیشین، در هیچ­کدام از مراسم های شادی یا مجالس عزاداری مردم ابرکوه اسمی از غذای سنتی درنجوش بر سر زبان‌ها نبود و کاملا به فراموشی سپرده شده بود.

تا سرانجام پس از سال‌ها نسیان و خاموشی با تلاش‌های حامد اکرمی، جوان ابرکوهی این غذا احیا گردید و باز هم مهمان سفره های مردم بومی و گردشگران این منطقه شد. پس از آن نیز در سال 1397 به ثبت آثار ملی ناملموس درآمد.

این غذای خوشمزه و سنتی ابرکوه متعلق به گروه یا طبقة اجتماعی خاصی از مردم جامعه نبوده و به عنوان هر دو وعدة غذایی اصلی (ناهار و شام)، صرفا در مجالس عروسی و سوگواری تمام مردمان بومی مورد استفاده قرار می­‌گرفته­ است.

طبع درنجوش:

درنجوش یا درهم جوش دارای بافتی جامد است و از طبعی معتدل برخوردار می­‌باشد. زیرا مواد اولیة این غذا میزان سردی و گرمی آن‌را به حالت تعادل نزدیک می­‌گرداند.

برخی مواد اولیة آن از قبیل گردو،سیر، بادمجان وگوشت گوسفندی دارای طبع گرم و گاها مرطوب هستند که در کنار طبع سرد و خشک برنج و کشک قرار گرفته و با آن مخلوط می­‌گردد.

مواد لازم برای پخت درنجوش :

پیاز: ۱ عدد متوسط

بادمجان: ٥ – ٤ عدد متوسط

سیر: ۲ – ۱ عدد متوسط

برنج: ۱ پیمانه

لپه: نصف پیمانه

کشک سائیده: ٢ پیمانه

گوشت گوسفندی: ۵۰۰ گرم

گردو خرد‌شده: ۲ پیمانه

نمک، فلفل و زردچوبه: به میزان لازم

سبزیجات معطر ( نعناع خشک، ترخون یا ریحون خشک ): به میزان لازم

دستور پخت درنجوش:

ابتدا پیاز را به صورت نگینی خرد کرده و کمی تفت ‌بدهید تا رنگ آن کاملا طلایی شود.

گوشت را داخل پیاز ریخته و مقداری تفت بدهید. سپس به آن نمک، فلفل، زردچوبه و کمی آب اضافه کنید و اجازه دهید تا مقداری بپزد.

داخل یک ظرف دیگر، لپه‌ها را با کمی نمک پخته و پس از نیم پز شدن برنج را به آن اضافه کنید.

بادمجان‌ها را جداگانه سرخ کرده و با سیر و پیاز که از قبل آنرا تفت داده اید مخلوط کنید. سپس مواد را باهم مخلوط کنید و بکوبید تا کاملا نرم بشود.

لپه‌ و برنج را که پخته شده اند، اضافه کنید و مجددا بکوبید.

زمانی که گوشت‌ کاملا پخته شد، آن‌را له کرده و به مواد خود اضافه کنید.

در نهایت مخلوط این مواد یک‌دست شده را روی گاز گذاشته و مرتبا به هم بزنید تا به اصطلاح ته نگیرد.

همانطور که مواد را هم می‌زنید می‌توانید کشک خود را اضافه کنید.

حدودا ۲ ساعت زمان لازم است تا غذای شما کامل جا بیفتد و در این بین هر 15 دقیقه یکبار مرتبا غذای خود را هم بزنید.

چند دقیقه قبل از سرو، نعناع، ترخون یا ریحون خشک را در یک ماهیتابه با روغن تفت داده و به غذای خود اضافه کنید.

برای تزئین غذا نیز می‌توانید از سبزیجات، گردو، پیاز داغ و سیر داغ استفاده کنید.

ارزش غذایی درنجوش:

بادمجان:

بادمجان ابرکوه دارای رنگ سبز متمایل به بنفش است. از مهترین ویژگی این محصول می‌توان به طعم بسیار شیرین، گوشتی بودن و نبود تخم بادمجان در آن اشاره کرد. همچنین از آن به عنوان اصلی ترین منبع تامین کننده آهن و ویتامین C  در غذای مزبور می‌توان یاد کرد.

سیر:

سیر در غذای مورد نظر ما به دلیل طبیعت گرم و خشک خود موجب پاکسازی معده از رطوبت گشته و از بیماری‌هایی که رطوبت و تورم مفاصل را رقم می‌زنند نیز جلوگیری می‌کند. همچنین به هضم بهتر غذا کمک کرده و ماده ای کم کالری به شمار می­‌آید.

گردو:

از میان خاصیت ها و فواید متعدد گردو میتوان به خون­ساز بودن و اثرات آن در درمان بیماری های ریوی اشاره کرد. جدای از طعم مطبوع و پرطرفدار گردو ،روغن آن نیز در پخت برخی غذاها بسیار مورد توجه بوده و استفاده می­گردد.

کلام آخر:

تیم گردشگری خوراک یزد سعی دارد تا با معرفی خوراک و غذاهای محلی یزد، فرهنگ بومی استان را به همگان معرفی کند. در همین راستا قصد داریم با برگزاری انواع تور های غذا و آشپزی شرایط را به نحوی محیا سازیم تا گردشگران با آداب و رسوم هر منطقه بسته به نوع خوراک و سنت‌های محلی آن دیار آشنا شوند.

با این تفاسیر تیم گردشگری غذا شما را ضمن تجربه‌ی بازدید از اماکن گردشگری شهرستان ابرکوه و دیگر شهرهای اطراف به یک سفر فرهنگی و تاریخی به همراه چشیدن انواع طعم های خوشمزه دعوت می‌­نماید.

منابع:

https://seyfijatco.com/

https://www.noormags.ir/